Heb je je altijd al afgevraagd of je nu gekke Henkie of gekke henkie schrijft? Je schrijft henkie dus met een kleine letter. Henkie wordt hier niet als eigennaam gebruikt, maar als soortnaam. De regel is dat (eigen)namen die een algemene betekenis hebben gekregen en niet meer als naam fungeren, een kleine letter krijgen.
En zo zijn er veel uitdrukkingen met namen erin. Zo heb je gekke henkie, handige harry, een hele piet zijn, een houten klaas, ongelovige thomas en ga zo maar door.
Je schrijft de naam wel met een hoofdletter als er naar een historische persoon gewezen wordt. Bijvoorbeeld: Het huishouden van Jan Steen, ik heb Abraham of Sara gezien, hij praat als Brugman.
En dit kunnen we ook doortrekken naar aardrijkskundige namen. Aardrijkskundige namen krijgen een hoofdletter: Belgische bevolking, Amsterdamse grachten, Franse kustplaats. Als het gaat om afleidingen van aardrijkskundige namen waarbij de plaats van herkomst niet meer centraal staat, schrijf je het met een kleine letter. Deze woorden drukken een algemeen begrip of soort uit.
Een opperdoezer (een aardappel) is vernoemd naar het Noord-Hollandse plaatsje Opperdoes. De opperdoezer wordt met een kleine letter geschreven, omdat het hier om de aardappelsoort gaat en de plaats van herkomst speelt geen rol meer. De hoofdletter vervalt dus omdat de aardrijkskundige naam Opperdoes hier wordt gebruikt als soortaanduiding, als ‘gewoon woord’. Ditzelfde geldt voor woorden als noordzeekrab, parmezaan, spa blauw, serranoham, siamees, yorkshireterriër, stockholmsyndroom.
Wil je meer leren over het gebruik van de Nederlandse taal? Kom dan 24 mei naar de training Nederlandse taal in Woerden. Na een dag heeft deze taal geen geheimen meer voor jou.
Gerelateerde blogs
Het verschil tussen hun en hen